МҰНАЙ-ГАЗ КЕН ОРЫНДАРЫНЫҢ ЛАНДШАФТТАРЫ: МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫН ИНДИКАЦИЯЛАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Анотація

Мақалада мұнай-газ кен орындары аумағындағы ғарыштық суреттерді уақыт бойынша жіктеу әдістемесі және ландшафттың морфологиялық құрылымының трансформациясын анықтау сипатталған. Мұнай-газ кен орындарының ландшафттарының гидрологиялық, геохимиялық, топырақтық және геоботаникалық жағдайын кешенді бағалауға айрықша назар аударылған. Негізгі көңіл спутниктік түсірілімдер деректері бойынша ландшафттардың морфологиялық құрылымын талдауға, соның ішінде мұнай мен шламдардың беткі төгінділерін қадағалауға, сондай-ақ жергілікті жерлер, ұрошыщалар және кіші ұрошыщалар деңгейінде ландшафт элементтері шекараларының жылжымалылығын бағалауға бөлінген. Мақалада ғарыштық суреттердің бақыланатын және бақыланбайтын классификациялау тәсілдері, радиолокациялық және мультиспектрлік диапазондарды, сондай-ақ деградация аймақтарын анықтау үшін (мысалы, NDVI) индекстерді пайдалану баяндалған. Беткі сулар деңгейінің өзгеруі мұнай өнімдерінің таралуына ықпал ететін гидроморфты ұрошыщалар мен жайылмалық аумақтарды кешенді және ұзақ мерзімді талдаудың маңыздылығы көрсетілген. Алынған нәтижелер спутниктік деректер мен далалық зерттеулерді біріктірудің мұнай төгінділерін мониторингілеу және ландшафттық кешендердің жағдайын бағалау үшін тиімділігін дәлелдейді.